Het is inmiddels oktober en buiten is duidelijk te zien dat de lange, droge en warme zomer ten einde is. De uitbundige kleuren hebben plaatsgemaakt voor een warme najaarsgloed van oranje en bruine tinten. De natuur laat hiermee nog een keer haar schoonheid zien voordat deze zich terugtrekt tijdens de winter.
Ondanks de intredende herfst is er in oktober nog veel te oogsten van de volle grond. In deze maand worden de laatste vorstgevoelige gewassen van eigen bodem geoogst. Vanaf november wordt de kans op nachtvorst steeds groter en wordt het te risicovol deze gewassen op het land te laten staan. Voorbeelden van groenten die nu nog worden geoogst en die deze week een in een aantal Vitatassen zitten zijn winterpeen en raapsteel. Twee verschillende groenten, een wortel- en een bladgewas, die eigenlijk om verschillende redenen nu worden geoogst.
Hoewel de naam winterpeen anders suggereert, wordt deze al in de herfst geoogst. En dat is niet alleen vanwege de iets grotere vraag naar winterpeen voor de hutspot, die begin oktober massaal in Leiden gegeten wordt in het kader van het Leidens Ontzet, maar ook vanwege de oogstwijze. Winterpeen wordt machinaal gerooid en meteen in grote kisten gedaan. Dat zorgt voor een aanzienlijk gewicht aan machines dat het land op gaat. Als het land te nat wordt, wat in de late herfst en vroege winter vaak het geval is, kunnen de trekkers en rooiers niet meer het land op. De kans op schade aan de structuur van bodem is dan erg groot. En een goede bodemstructuur is juist van groot belang voor een goede groei van gewassen die het jaar erna worden gezaaid of geplant. Gelukkig is winterpeen erg lang houdbaar als deze goed opgeslagen wordt. Vanuit koelcellen kunnen de wortels gedurende de wintermaanden geleverd worden aan de winkels en de Vitatassen.
In tegenstelling tot de winterpeen, die al in april gezaaid wordt en lang bewaarbaar is, is raapsteel een kortdurende teelt en daarom heel geschikt als nateelt. Als in augustus een bed leeg is geoogst kan daar prima nog een teelt als raapsteel ingezaaid worden. Voor de eerste nachtvorst is het gewas volgroeid en kan het worden geoogst. Raapsteel is meer bekend als voorjaarsgroente, maar groeit ook bijzonder goed in het najaar. Raapsteel is een groente die niet lang houdbaar is, bewaar deze in de koelkast en gebruik het binnen enkele dagen.
Winterpeen en raapsteel, twee totaal verschillende groenten. Maar wat ze wel gemeen hebben is het gebruik in de keuken. Van beiden kun je een frisse salade maken of een verwarmende stamppot. Met als suggestie voor de winterpeen natuurlijk: hutspot!